اصل مسببی (اصول)اصل مسببی به اصل عملیِ غیر عامل، به سبب انتفای موضوع آن توسط اصل سببی اطلاق می‌شود. ۱ - توضیحهرگاه دو اصل عملی با هم تعارض نمایند و شک در یکی، ناشی از شک در دیگری باشد، به اصلی که شک در متعلق آن مسبب از شک دیگر است، اصل مسببی گفته می‌شود، مانند این که آب قلیلی وجود دارد که در سابق پاک بوده و بعد در نجاست آن شک شده است، سپس لباس نجسی با همان آب تطهیر گردیده، در این صورت، دو شک وجود دارد که مجرای دو استصحاب متعارض می‌باشد: ۱. استصحاب بقای طهارت آب؛ ۲. استصحاب بقای نجاست لباس . ۲ - تقدم اصل سببی بر اصل مسببیدر این گونه موارد، استصحاب اول (اصل سببی) بر استصحاب دوم (اصل مسببی) مقدم است، زیرا شک در بقای نجاست لباس، بعد از تطهیر آن، ناشی از شک در طهارت آب است و وقتی از طریق استصحاب اول، بقای طهارت آب تعبداً اثبات شد، نتیجه آن، طهارت لباسی است که با آن آب تطهیر شده است و موردی برای اجرای استصحاب دوم باقی نمی‌ماند. [۱]
فاضل لنکرانی، محمد، کفایة الاصول، ج۶، ص۹۹.
۳ - پانویس
۴ - منبعفرهنگ نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۲۱۳، برگرفته از مقاله «اصل مسببی». رده‌های این صفحه : اصول عملیه
|